Mieszane sztuki walki – co to takiego i jak je trenować?

Mixed martial arts, w skrócie MMA, czyli po prostu mieszane sztuki walki, to dyscyplina sportowa, w której zawodnicy zarówno sztuk, jak i sportów walki walczą, wykorzystując szeroki zakres dozwolonych technik. Śmiało można stwierdzić, że dopuszcza się użycie wszystkich technik, które są dozwolone w innych sportach, oczywiście tych z wyłączeniem broni. Warto wspomnieć, że mieszane sztuki walki stanowią jeden z rozwojów stuk walki i niewątpliwie zapewniają widowisko sportowe. W MMA walka toczy się przy jak najmniejszych ograniczeniach, jednak zachowuje się zasadę zminimalizowania ryzyka śmierci rzecz jasna, a także doznania trwałych obrażeń ciała czy doznania kalectwa. Co warto wiedzieć o mieszanych sztukach walki? Jaka jest ich historia? Jak je trenować? Na te i inne pytania znajdziecie odpowiedź w naszym tekście.

Skąd wzięła się nazwa MMA?

Oficjalnie sformułowanie „Mixed martial arts”, czyli MMA, zostało po raz pierwszy użyte przez reportera Howarda Rosenberga 15 listopada 1993 w jego relacji z gali UFC dla gazety Los Angeles Times. Warto jednak powiedzieć, że walki MMA pierwotnie określano mianem „No Holds Barred” (NHB), czyli „bez chwytów zabronionych” i określenie to – nie ma wątpliwości – stosowano w celach marketingowych. Do dzisiaj przyjmuje się nierzadko, że MMA to „walki bez reguł”. Określenie to jest bardzo mylące, gdyż w tej dyscyplinie sportowej istnieją ściśle określone reguły współzawodnictwa. Niekiedy można również spotkać się z określeniem MMA jako wszechstylową walką.

Historia MMA

Uznaje się, ze pierwszym udokumentowanym sportem, który przypomina MMA był pankration, gdzie stosowano różne techniki greckich zapasów i pięściarstwa. Zatem zaznaczyć należy jeszcze, że ta dyscyplina sportowa została stworzona w starożytnej Grecji. Jak wspomnieliśmy, była połączeniem boksu i zapasów oraz została wprowadzona do programu starożytnych igrzysk olimpijskich w 648 roku p.n.e.

Współczesne mieszane sztuki walki swój rodowód mają nieco inny i przyjmuje się, że wywodzą się od organizowanych od lat 20. XX wieku brazylijskich turniejów vale tudo oraz sięgających lat 70. japońskich zawodów zwanych kakutougi. Początkowy okres rozwoju tego sportu przypadł na pierwszą połowę lat 90. Wtedy właśnie w USA w zorganizowano pierwszy oficjalny turniej MMA pod nazwą UFC 1. Wydarzenie to odbyło się w roku 1993. Jednak nie ulega wątpliwości, że do światowej popularyzacji sportu doszło po 2000 roku.

Obecnie zawody MMA odbywają się na całym świecie i cieszą się dużym zainteresowaniem ze strony kibiców.  Do najbardziej prestiżowych organizacji o międzynarodowym zasięgu należą, obok rzecz jasna wspominanej już UFC, także ONE Championship i Bellato.

Reguły w MMA

Zawodnicy prowadzą rywalizację zarówno w  stójce, jak i parterze. W typowych i popularnych walkach MMA dozwolone są rzuty, ciosy pięściami, kopnięcia, dźwignie, duszenia. Zabronione są natomiast takie techniki, które stwarzają znaczne niebezpieczeństwo dla zdrowia zawodników. W regulaminach większości organizacji czy zawodów znajdziemy wymienione czynności zakazane, do których zalicza się: gryzienie, zahaczanie (wkładania palców w otwory fizjologiczne, np. usta czy nos), atakowanie genitaliów, oczu i krtani, uderzanie głową, uderzanie w kręgosłup, stosowanie dźwigni na małe stawy, czyli palce. Często jednak organizatorzy wprowadzają dodatkowe ograniczenia, zabraniając chociażby ciosów łokciami, dźwigni na kręgosłup, dźwigni skrętowych na kolana, wykonywania rzutów skutkujących upadkiem rywala na głowę albo kopnięć w parterze. Warto również wspomnieć, że jeszcze bardziej restrykcyjne reguły obowiązywały dawniej w niektórych japońskich organizacjach gdzie zabronione były chociażby uderzania w parterze, czy też nawet uderzania zaciśniętą pięścią.

O wyniku całego starcia decyduje nokaut (w tym także nokaut techniczny), poddanie się zawodnika, a także, jeżeli do zakończenia walki nie doszło przed wyznaczonym czasem, decyzję podejmują sędziowie. Niekiedy może zostać ogłoszony również remis, jednak musi to być uregulowane regulaminem zawodów.

Walki zazwyczaj odbywają się na ringu bokserskim lub na innych ringach, o różnych kształtach, które są otoczone siatką. Dzięki takim zabezpieczeniom zawodnicy nie wypadają poza miejsce walki. Często takie rozwiązanie nazywa się klatką.

W trakcie walki zawodnicy muszą posiadać odpowiednie ochraniacze na zęby i konieczne są także cienkie rękawice, umożliwiające chwytanie. Niekiedy możliwe jest także zastosowanie nagolenników oraz ochraniaczy na kolana.

Jak trenować mieszane sztuki walki?

W MMA praktykuje się tak zwany trening przekrojowy, który ma za zadanie przygotować zawodnika do walki w stójce, jak i parterze a nawet zwarciu. Trening ten ma za zadanie również odpowiednio przygotować zawodnika do umiejętności płynnego przechodzenia między tymi trzema dystansami. Warto więc zaznaczyć, że  generalnie boks (włączając w to również kick-boxing, boks tajski) w połączeniu z grapplingiem (zapasy, sambo, judo, jujutsu, brazylijskie jiu-jitsu) stanowią podstawę niemal każdego treningu mieszanych sztuk walki. Rzadziej stosuje się elementy innych sztuk, takich jak karate czy taekwondo.

Jaka jest taktyka mieszanych sztuk walki?

Gdy dochodziło do kształtowania się mieszanych sztuk walki, współzawodniczyli ze sobą przedstawiciele rozmaitych stylów. Zaobserwowano więc pewne zależności, które pozwoliły na wyciągnięcie wniosków i podzielenia MMA na trzy kategorie. Otóż wyglądało to tak, że bokserzy i kick-boxerzy mieli tendencję do dominacji w uderzeniach, zapaśnicy i judocy w obaleniach, zaś przedstawiciele brazylijskiego jiu-jitsu dominowali w parterze. W rezultacie większość zawodników MMA można zatem przypisać do jednej z trzech wspomnianych kategorii: „parterowiec”, „zapaśnik” i „uderzacz”. Jednak aktualnie, dzięki treningowi przekrojowemu, większość czołowych zawodników MMA jest skuteczna we wszystkich tych trzech płaszczyznach, osiągając wysoki stopień wszechstronności.

Podsumowanie

Nie da się ukryć, że sztuki walki bywają niebezpieczne, jednak w historii tego sportu zanotowano co najmniej piec wypadków śmierci zawodników, do której doszło w wyniku obrażeń doznanych podczas oficjalnej walki. Jednak jak nie trudno zauważyć, nie jest to sport na tyle niebezpieczny, by móc dojść do wniosku, że treningi bywają znacznie bardziej ryzykowne w poro znaniu z innymi dyscyplinami.